نکاتی در مورد رنگ های مایع

پوشش های مایع و اطلاعاتی مفید در مورد آنها

امروزه پوشش های آلی در همه صنایع اهمیت بسیاری یافته اند. کیفیت و دوام پوشش بستگی مستقیم به شرایط سطوح مورد عمل دارد. آماده سازی سطح از عواملی است که در عملکرد حفاظتی پوشش دخالت دارد.
هرچه اطلاعات ما راجع به روابط بین پوشش و سطح بیشتر می شود نیاز استفاده از روش های پیشرفته بیشتر احساس می شود. به بیان دیگر تقریباً 59 درصد اهمیت یک پوشش به کیفیت زیرسازی سطح و 9 درصد باقیمانده به نوع پوشش (رنگ) و روش کاربرد آن مربوط می شود.
در صورتی که این مسئله با یک دید اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد ملاحضه می شود که برای یک حفاظت دلخواه 06تا 06 درصد هزینه صرف آماده سازی و بقیه صرف هزینه های دیگر می شود.

عوامل موثر در آماده سازی سطح

تا کنون روشهای بسیاری برای آماده سازی سطح مورد استفاده قرار گرفته اند. انتخاب یک روش بخصوص به عوامل مختلفی بستگی پیدا می کند.
این عوامل شرایط سطح، مثل وسعت کار، منقول بودن یا منقول نبودن، جنس، شکل و محل سطح مورد نظر و شرایط محیط مثل میزان رطوبت، مقدار باران، نقطه شبنم، گرد و غبار، مقدار شن و ماسه ناشی از وزش باد هستند.

شرایط محیطی و تاثیر آن بر نتیجه کار

نوع پوشش با توجه به شرایط سطح و شرایط محیط انتخاب می شود. در این رابطه زمان خشک شدن و گرانروی رنگ، قدرت جاذبه آن، با سطح دانه بندی و قطر ذرات رنگدانه موجود در رنگ و ضخامت آن نیز مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد.
گاهی اوقات با وجود اینکه سطح تمیز می شود اما هنوز ناهماهنگی هایی باقی می ماند. اگر این سطح به وسیله رنگ پوشش داده شود خرابی زودرس را به دنبال خواهد داشت.

پوشش های آلی
مثلاً پوشش آلی تمایل دارد در زمان کاربرد از لبه های تیز به اطراف کشیده شود که ضخامتی بسیار کم و یا هیچگونه ضخامتی نخواهد داشت. برجستگی و ناهمواری ناشی از جوش بایستی حتما قبل از شروع عمل زیرسازی زدوده شود.
لبه های تیز ناشی از برش، شعله و جوشکاری معمولاً با یکی از روشهای سوهانکاری، سمباده کاری و یا هر روش مناسب دیگر برطرف می شوند. حفره های عمیق ناشی از خوردگی و خراشها نیز قبل از کاربرد رنگ باید ساب بخورد. شکافها نیز توجه زیادی لازم دارند.
معمولا شکاف های موجود در یک ساختمان فلزی می تواند از ضعف در طراحی ناشی شود. بدیهی است اگر این سطح آماده و فعال در معرض آب و هوای مرطوب قرار گیرد دوباره زنگ خواهد زد.

روشهای مختلف آماده سازی سطح

الف) مکانیکی : آماده سازی با وسایل دستی و ابزارهای الکتریکی
ب) شیمیایی: چربی زدایی با حلال یا بخار، خواباندن در اسید، آماده سازی با مواد قلیایی، خواباندن در الکترولیت
ج) کاربرد آستری به منظور آماده سازی سطح: واش پریمر، آستری های فلز روی، فسفات دار کردن و کرومات دار کردن
د) حرارتی و انرژیتیک: استفاده از امواج فراصوت، استفاده از شعله، استفاده از لامپ و اشعه لیزر

روش استفاده رنگ مایع

رنگ های مایع به روش افشانه یا پاششی و غوطه وری مورد استفاده قرار می گیرد که در رنگ های هواخشک معمولاً توسط کمپرسور و پیسوله بر قطعه پاشیده می شود و در معرض هوای آزاد قرار گرفته و خشک می شوند و در رنگ های مایع کوره ای همانند هواخشک، توسط پیسوله به سطح مورد نظر پاشیده شده و با حرارت کوره پخت می شود.
هر نوع رنگ، دما و زمان مخصوص به خود را برای سخت شدن دارد. در کل رنگهای روشن دمای پایین تر و زمان بیشتر و رنگهای تیره دمای بالا و زمان کمتری نیاز دارند. روش غوطه وری برای رنگهایی استفاده می شود که قطعه داخل رنگ فرو رفته و بیرون می آید که به این نوع رنگ ها “دیپ” گفته می شود.

معایب و مشکلات ناشی از رنگ مایع

معایب ناشی از رنگ را می توان به گچی شدن، ترک های ریز، شکاف، ترکهای درشت سطحی و عمقی، چین و چروک، تغییر رنگ و حالت برنزی اشاره کرد.

گچی شدن

زمانی که یک لایه پودر مانند، بر روی سطح رنگ ایجاد شود، اصطلاحاً می گویند که رنگ گچی شده است. گچی شدن زمانی اتفاق می افتد که سطح مستقیماً در معرض هوا و نور خورشید قرار گیرد. از آنجا که پدیده گچی شدن اجتناب ناپذیر است بایستی بتوانیم میزان کاهش ضخامت را پیش بینی کنیم.
بنابراین در زمان تعیین ضخامت رنگ، سرعت گچی شدن آن را نیز بایستی مورد توجه قرار دهیم. گچی شدن سطح ممکن است تغییر رنگ و حتی کاهش براقیت را به همراه داشته باشد.

ترکهای ریز

یکی دیگر از معایب ناشی از رنگ پیدایش ترک های ریز و یکنواخت است. این عیب در اثر مرور زمان ظاهر می شود. برای رفع چنین نقیصه ای بهتر است که مقاومت رنگ در رابطه با محیط مصرف مورد ارزیابی قرار گیرد.

تاول زدن

معمولا گازها و مایعات در حد فاصل بین پوشش و سطح فلز نفوذ می کنند و فشار حاصل از آنها چسبندگی موجود را کاهش می دهند. اصولاً برای کاهش احتمال بروز تاول بایستی قدرت چسبندگی پوشش به سطح بسیار زیاد باشد، قابلیت انتقال بخار آب آن نیز بسیار کم باشد و روی سطح نیز بسیار تمیز باشد.

پوسته شدن

پوسته شدن نیز مستقیماً به قدرت چسبندگی رنگ به سطح بستگی دارد و در صورتی که چسبندگی به میزان لازم وجود نداشته باشد، ورقه های کوچک و بزرگی از سطح فلز کنده می شود و بهتر است ضخامت پوشش به اندازه ای باشد که بین نیروی کششهای موجود در فیلم تعادل ایجاد کند.

پیدایش حفره

بروز این عیب هم به کاربرد رنگ مربوط می شود. شکل ظاهری این عیب همانند دهانه چاه و یا آتشفشان است. این عیب زمانی به وجود می آید که خشک شدن رنگ به آهستگی انجام گیرد.
رنگ های فنولیک، اپوکسی و پلی اورتان مستعد پیدایش چنین عیبی هستند. رنگ هایی که به سرعت و با از دست دادن حلال خشک می شوند بیشتر در معرض این عیب قرار دارند.
برای از بین بردن حفره بهتر است ابتدا تمام سطح را ناصاف کنیم و سپس رنگ را با قلم مو بر روی آن بکشیم به نحوی که رنگ با یک نیروی فیزیکی حفره را پر کند.

طبله کردن رنگ

این عیب زمانی به وجود می آید که حلال رنگ رویه به رنگ زیرین حمله ور شود. اگر رنگ زیرین در حین خشک شدن تا حدی انحلال ناپذیر باشد، قادر است حلال رنگ رویه را جذب کند.
در صورتی که اگر رنگ زیرین کاملا در رنگ رویه حل شود، عیب به صورت طبله کردن بروز نخواهد داد. وجود مواد آلوده مثل مواد روغنی بر روی سطح پوشش اول می تواند سبب طبله کردن رنگ شود. بهترین راه برای رفع طبله این است که از حضور عوامل ایجادکننده آن در محیط کار جلوگیری کنیم.
پوشش دوم یا باید بلافاصله بعد از پوشش اول به کار رود یا بعد از خشک شدن کامل پوشش اول ولی اصولاً تنها راه اصلاح سطح فیلمهایی که طبله کرده اند خشک کردن کامل هردو فیلم است.